1.6 分块矩阵
1.6.1-2
$\\$
略。$\\$
1.6.3 $\quad$ 计算下列分块矩阵。
$\\$
1. $\begin{bmatrix}
I_n&O\\
A&I_m
\end{bmatrix}^{-1}.\\$
2. $\begin{bmatrix}
O&I_m\\
I_n&A
\end{bmatrix}^{-1}.\\$
1. 解:$\begin{bmatrix}
I_n&O\\-A&I_m
\end{bmatrix}.\\$
2. 解:$\begin{bmatrix}
-A&I_n\\I_m&O
\end{bmatrix}.\\$
1.6.4-6
$\\$
显然,略。$\\$
1.6.7
$\\$
1. 任取$m \times n$矩阵$X$,分块矩阵$\begin{bmatrix}
A&B\\C&D
\end{bmatrix}$,计算$\begin{bmatrix}
I_m&X\\O&I_n
\end{bmatrix}\begin{bmatrix}
A&B\\C&D
\end{bmatrix}.\\$
2. 由此判断$\begin{bmatrix}
1&&&&c_1\\
&1&&&c_2\\
&&\ddots&&\vdots\\
&&&1&c_{n-1}\\
b_1&b_2&\cdots&b_{n-1}&a
\end{bmatrix}$何时可逆,并在可逆时求其逆。$\\$
1.$\\$
略。$\\$
2.解:$\\$
设$\bm{b}=\begin{bmatrix}b_1\\\vdots\\b_{n-1}\end{bmatrix},\bm{c}=\begin{bmatrix}c_1\\\vdots\\c_{n-1}\end{bmatrix}$,则原矩阵可表示为$\begin{bmatrix}I_{n-1}&\bm{c}\\\bm{b}^{\mathrm{T}}&a\end{bmatrix}$。利用行变换,得到$$\begin{bmatrix}I_{n-1}&\bm{c}\\\bm{b}^{\mathrm{T}}&a\end{bmatrix}\implies\begin{bmatrix}I_{n-1}&\bm{c}\\\bm{0}^{\mathrm{T}}&a-\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}\end{bmatrix}\implies\begin{bmatrix}I_{n-1}&\bm{0}\\\bm{0}^{\mathrm{T}}&a-\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}\end{bmatrix}$$
于是矩阵可逆当且仅当$a\neq\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}$。矩阵可逆时逆矩阵是$\begin{bmatrix}
I_{n-1}+\cfrac{\bm{c}\bm{b}^{\mathrm{T}}}{a-\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}}&-\cfrac{\bm{c}}{a-\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}}\\
-\cfrac{\bm{b}^{\mathrm{T}}}{a-\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}}&\cfrac{1}{a-\bm{b}^{\mathrm{T}}\bm{c}}
\end{bmatrix}.\\$
1.6.8 $\quad$ 利用Sherman-Morrison公式判断下列矩阵何时可逆,并在可逆时求其逆。$$\begin{bmatrix}
a_1+1&1&1&\cdots&1\\
1&a_2+1&1&\cdots&1\\
1&1&a_3+1&\ddots&\vdots\\
\vdots&\vdots&\ddots&\ddots&1\\
1&1&\cdots&1&a_n+1\\
\end{bmatrix}.$$
$\\$
利用Sherman-Morrison公式立得,略。$\\$
1.6.9
$\\$
1. 求一个矩阵$A$使得$\begin{bmatrix}
O&A\\A&O
\end{bmatrix}$为反对称矩阵。$\\$
2. 求一个$5$阶置换矩阵$P$,满足$P^5\neq I_5, P^6=I_5.\\$
3. 求一个对称矩阵$A$,使得不存在$B$,满足$A=BB^\mathrm{T}.\\$
1.解:$\\$
$\begin{bmatrix}
O&A\\A&O
\end{bmatrix}=-\begin{bmatrix}
O&A^{\mathrm{T}}\\A^{\mathrm{T}}&O
\end{bmatrix}\implies A=-A^{\mathrm{T}}\implies A$为反对称矩阵。所以取$A=\begin{bmatrix}
0&-1\\1&0
\end{bmatrix}$即可。$\\$
2.解:$\\$
$P=\begin{bmatrix}
&1&\\
1&\\
&&1\\
&&&1\\
&&&&1
\end{bmatrix}.\\$
3.解:$\\$
注意到$\operatorname{trace}(BB^{\mathrm{T}})=0$当且仅当$B=O$,所以只需要构造一个对称矩阵$A$满足$\operatorname{trace}(A)=0$但$A\neq O$即可。于是$A=\begin{bmatrix}0&1\\1&0\end{bmatrix}.\\$
1.6.10 $\quad$ 给定$m \times n, n\times m$矩阵$A,B$,求证:$I_m+AB$可逆当且仅当$I_n+BA$可逆。
$\\$
证明:$\\$
注意初等行列变换不改变可逆性,于是$I_m+AB$可逆$\iff\begin{bmatrix}I_m+AB\\B&I_n\end{bmatrix}$可逆$\iff\begin{bmatrix}I_m&-A\\B&I_n\end{bmatrix}$可逆$\iff\begin{bmatrix}I_m\\B&I_n+BA\end{bmatrix}$可逆$\iff I_n+BA$可逆。$\\$
1.6.11 $\quad$ 设实分块方阵$X=\begin{bmatrix}
A&C\\O&B
\end{bmatrix}$,其中$A$是方阵。如果$X$和$X^{\mathrm{T}}$可交换,求证:$C=O.$
$\\$
证明:$\\$
$X$和$X^{\mathrm{T}}$可交换$\implies XX^{\mathrm{T}}-X^{\mathrm{T}}X=O\implies\begin{bmatrix}
AA^{\mathrm{T}}+CC^{\mathrm{T}}-A^{\mathrm{T}}A&CB^{\mathrm{T}}-A^{\mathrm{T}}C\\
BC^{\mathrm{T}}-C^{\mathrm{T}}A&BB^{\mathrm{T}}-B^{\mathrm{T}}B-C^{\mathrm{T}}C
\end{bmatrix}=O.\\$
所以
$$\begin{align*}
0&=\operatorname{trace}(BB^{\mathrm{T}}-B^{\mathrm{T}}B-C^{\mathrm{T}}C)\\
&=\operatorname{trace}(BB^{\mathrm{T}})-\operatorname{trace}(B^{\mathrm{T}}B)-\operatorname{trace}(C^{\mathrm{T}}C)\\
&=\operatorname{trace}(B^{\mathrm{T}}B)-\operatorname{trace}(B^{\mathrm{T}}B)-\operatorname{trace}(C^{\mathrm{T}}C)\\
&=-\operatorname{trace}(C^{\mathrm{T}}C)
\end{align*}$$
即$\operatorname{trace}(C^{\mathrm{T}}C)=0$,而$\operatorname{trace}(C^{\mathrm{T}}C)=\displaystyle\sum_{1\leq i \leq m,1\leq j \leq n} c_{ij}^2$,于是$C=O.\\$
1.6.12
$\\$
略。$\\$
1.6.13 $\quad$ 构造$2n$阶实方阵$A$,满足$A^2=-I_{2n}.$
$\\$
解:$\\$
$A=\begin{bmatrix}
I_n&-\sqrt{2}I_n\\
\sqrt{2}I_n&-I_n
\end{bmatrix}.\\$
1.6.14-18
$\\$
略。$\\$
1.6.19 $\quad$ (错位分块对角矩阵) 定义$$\begin{bmatrix}
a_{11}&a_{12}\\a_{21}&a_{22}
\end{bmatrix}\triangle
\begin{bmatrix}
b_{11}&b_{12}\\b_{21}&b_{22}
\end{bmatrix}=\begin{bmatrix}
a_{11}&0&a_{12}&0\\
0&b_{11}&0&b_{12}\\
a_{21}&0&a_{22}&0\\
0&b_{21}&0&b_{22}\\
\end{bmatrix}.$$
1. 证明$(A_1\triangle B_1)(A_2\triangle B_2)=(A_1A_2)\triangle(B_1B_2).\\$
2. 证明$A\triangle B$可逆当且仅当$A,B$都可逆;此时有$(A\triangle B)^{-1}=A^{-1}\triangle B^{-1}.\\$
3. 求$X$,使得对任意二阶方阵$A,B$,都有$X(A \triangle B)X^{-1}=\begin{bmatrix}
A&O\\O&B
\end{bmatrix}.\\$
1.证明:$\\$
设$A,B$均为$n$阶方阵,显然只用行和列上的置换就可以将$A\triangle B$化为$\begin{bmatrix}A&\\&B\end{bmatrix}$,即$P(A\triangle B)P^{\mathrm{T}}=\begin{bmatrix}A&\\&B\end{bmatrix}$,其中$P=\begin{bmatrix}
\bm{e}_1&\bm{e}_{n+1}&\bm{e}_2&\bm{e}_{n+2}&\cdots&\bm{e}_{n}&\bm{e}_{2n}
\end{bmatrix}$,且$PP^{\mathrm{T}}=I_{2n}$。这表明$P^{-1}=P^{\mathrm{T}}$。 $\\$
于是
$$\begin{align*}
(A_1\triangle B_1)(A_2\triangle B_2)&=P^{\mathrm{T}}\begin{bmatrix}A_1\\&B_1\end{bmatrix}PP^{\mathrm{T}}\begin{bmatrix}A_2\\&B_2\end{bmatrix}P\\
&=P^{\mathrm{T}}\begin{bmatrix}A_1A_2\\&B_1B_2\end{bmatrix}P\\
&=(A_1A_2)\triangle(B_1B_2)
\end{align*}$$
2.证明:$\\$
由于$A\triangle B=P^{\mathrm{T}}\begin{bmatrix}A\\&B\end{bmatrix}P$,且$P$可逆。所以$A\triangle B$可逆$\iff\begin{bmatrix}A&\\&B\end{bmatrix}$可逆$\iff A,B$都可逆。$\\$
此时$(A\triangle B)^{-1}=P^{\mathrm{T}}\begin{bmatrix}A^{-1}\\&B^{-1}\end{bmatrix}P=A^{-1}\triangle B^{-1}.\\$
3.解:$\\$
由(1)中讨论立知$X=\begin{bmatrix}\bm{e}_1&\bm{e}_3&\bm{e}_2&\bm{e}_4\end{bmatrix}=\begin{bmatrix}
1\\
&&1\\
&1\\
&&&1
\end{bmatrix}.\\$